Lekcja 4: Zmienne, stałe i nowoczesne typy danych (int, float, string, bool)

Wyobraź sobie, że piszesz program, który ma przywitać konkretnego użytkownika po imieniu. Skąd program ma wiedzieć, jakie to imię? Musi je gdzieś przechować. I właśnie do tego służą zmienne.

Zmienna to po prostu „pojemnik” w pamięci komputera, który ma swoją nazwę i przechowuje jakąś wartość. Ta wartość może się zmieniać w trakcie działania programu – stąd nazwa „zmienna”.

Krok 1: Deklarowanie i używanie zmiennych

W PHP tworzenie zmiennej jest niezwykle proste. Zasady są dwie:

  1. Nazwa zmiennej zawsze zaczyna się od znaku dolara ($).
  2. Aby przypisać jej wartość, używamy znaku równości (=).

Stwórzmy nowy plik w C:\xampp\htdocs o nazwie zmienne.php i wklejmy do niego ten kod:

<?php

// Deklarujemy zmienną typu string (tekst)
$imie = "Anna";

// Deklarujemy zmienną typu integer (liczba całkowita)
$wiek = 30;

// Używamy zmiennych, aby wyświetlić dynamiczny komunikat
echo "Cześć, mam na imię $imie i mam $wiek lat.";

?>

Uruchomienie: Wejdź w przeglądarce na adres http://localhost/zmienne.php.

Wynik: Cześć, mam na imię Anna i mam 30 lat.

Zauważ, jak w poleceniu echo użyliśmy zmiennych $imie i $wiek bezpośrednio wewnątrz tekstu otoczonego podwójnym cudzysłowem ("). PHP automatycznie podstawił w ich miejsce wartości, które przechowują. Nazywa się to interpolacją stringów i jest to bardzo wygodna funkcja.

Krok 2: Podstawowe typy danych

Każda zmienna przechowuje dane jakiegoś typu. PHP jest językiem o „dynamicznym typowaniu”, co oznacza, że zazwyczaj sam domyśla się, jaki jest typ danych na podstawie przypisanej wartości. Oto najważniejsze typy, które musisz znać na start:

  1. string (ciąg znaków)
    • Przechowuje tekst.
    • Wartość musi być w cudzysłowie pojedynczym (') lub podwójnym (").
    • Przykład: $nazwisko = 'Kowalska';, $email = "jan.kowalski@example.com";
  2. int (integer, liczba całkowita)
    • Przechowuje liczby całkowite (bez części ułamkowej).
    • Przykład: $liczbaUczestnikow = 100;, $temperatura = -5;
  3. float (liczba zmiennoprzecinkowa)
    • Przechowuje liczby z częścią ułamkową (używamy kropki, nie przecinka!).
    • Przykład: $cenaProduktu = 19.99;, $pi = 3.14;
  4. bool (boolean, wartość logiczna)
    • Przechowuje tylko jedną z dwóch wartości: true (prawda) lub false (fałsz).
    • Niezwykle ważne w instrukcjach warunkowych (o których wkrótce).
    • Przykład: $czyZalogowany = true;, $czyAdmin = false;

Krok 3: Stałe – niezmienne wartości

Czasami potrzebujemy „pojemnika” na wartość, która nigdy się nie zmieni w trakcie działania programu. Do tego służą stałe.

  • Nazwy stałych piszemy zazwyczaj wielkimi literami.
  • Nie używamy znaku $ na początku.
  • Deklarujemy je za pomocą słowa kluczowego const.

Spójrz na przykład:

<?php

// Deklarujemy stałą
const LICZBA_PI = 3.14159;

// Stałej nie można zmienić. Ta linijka spowodowałaby błąd:
// LICZBA_PI = 3.14;

echo "Wartość stałej PI wynosi: " . LICZBA_PI;

?>

W powyższym przykładzie użyliśmy kropki (.) do połączenia tekstu ze stałą. To drugi, obok interpolacji, sposób na łączenie stringów w PHP.

Dobre praktyki

  • Nazywaj zmienne po angielsku: To standard w świecie programowania, który ułatwia współpracę.
  • Używaj opisowych nazw: Zamiast $x = 30; użyj $userAge = 30;. Twój kod będzie o wiele bardziej czytelny dla Ciebie i dla innych.
  • Stosuj notację camelCase: Nazwy zmiennych zaczynamy małą literą, a każde kolejne słowo wielką, np. $imieUzytkownika, $cenaProduktuNetto.

Podsumowanie

W tej lekcji nauczyłeś się absolutnych podstaw: jak przechowywać dane w zmiennych, jak odróżniać podstawowe typy danych (string, int, float, bool) oraz jak definiować wartości, które się nie zmieniają, za pomocą stałych.

Te proste „pojemniki” są fundamentem do budowania bardziej złożonej logiki w Twoich programach.

Przewijanie do góry